Prawa dziecka
Co kryje się pod pojęciem „prawa dziecka”?
Prawa dziecka można postrzegać jako element szerszego pojęcia praw człowieka. Ich źródłem jest zatem nie tyko Konwencja o prawach dziecka, lecz także cały szereg innych aktów normatywnych, do których należą w szczególności pakty praw człowieka ONZ. Nie można z tym pojęciem mylić praw ucznia. Do kategorii praw ucznia należy wszystko to, co wiąże się z uprawnieniami przysługującymi osobiście każdemu dziecku z tytułu bycia uczniem (wychowankiem) danej szkoły (lub odpowiednio placówki). Ich źródłem jest sama ustawa Prawo oświatowe, o systemie oświaty, względnie niektóre przepisy wykonawcze oraz oparty na tych aktach normatywnych statut szkoły.
Konwencja o prawach dziecka wyróżnia m.in. prawa:
- prawo do życia bez jakiejkolwiek dyskryminacji bez względu na rasę, płeć, język, religię, status majątkowy, niepełnosprawność czy cenzus urodzenia,prawo do znajomości swoich praw,
- prawo do dochodzenia swoich praw,
- prawo do nauki,
- prawo do wypoczynku i czasu wolnego, uczestnictwa w zabawach i życiu kulturalnym,
- prawo do równego traktowania wobec prawa,
- prawo do ochrony przed poniżającym traktowaniem i karaniem oraz wszelkimi formami przemocy fizycznej lub psychicznej,
- prawo do ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne, rodzinne czy też korespondencję,
- prawo do ochrony przed bezprawnymi zamachami na jego honor i reputację,
- prawo do swobodnego wyrażania własnych poglądów we wszystkich sprawach jego dotyczących oraz prawo do swobodnej wypowiedzi,
- prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania,
- prawo dostępu do informacji z rożnych źródeł,
- prawo do swobodnego zrzeszania się,
- prawo do ochrony zdrowia,
- prawo do odpowiedniego poziomu życia,
- prawo do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym lub wykonywaniem niebezpiecznych lub szkodliwych prac,
- prawo do ochrony przed wszelkimi innymi formami wyzysku naruszającego jego dobro;
- wolność od przemocy fizycznej lub psychicznej, wyzysku, nadużyć seksualnych oraz okrucieństwa,
- prawo do wychowania w rodzinie i kontaktów z obojgiem rodziców,
- prawo do opieki zastępczej w przypadku niemożności wychowania w rodzinie,
- prawo ochrony przed przemocą,
- prawo do korzystania z systemu zabezpieczenia społecznego.